Kim był Wiesław Gołas?
Wiesław Gołas, urodzony 9 października 1930 roku w Kielcach, był postacią absolutnie niezapomnianą w polskim kinie, teatrze i kabarecie. Jego talent aktorski, charyzma i niezwykłe życiowe doświadczenia sprawiły, że na trwałe zapisał się w annałach polskiej kultury. Zanim stał się uwielbianym przez publiczność artystą, przeszedł przez trudne i dramatyczne wydarzenia, które ukształtowały jego charakter i postawę. Jego droga od młodego chłopca z Kielc do ikony polskiej sceny i ekranu była pełna wyzwań, ale również triumfów, które uczyniły z niego prawdziwego bohatera wielu pokoleń.
Dzieciństwo i młodość – początki bohatera
Wiesław Gołas przyszedł na świat w rodzinie o silnych tradycjach patriotycznych. Jego ojciec, zaangażowany w działalność konspiracyjną jako żołnierz Armii Krajowej, miał ogromny wpływ na kształtowanie światopoglądu młodego Wiesława. Okres dzieciństwa i wczesnej młodości przypadł na czas II wojny światowej, co nieodwracalnie odcisnęło piętno na jego życiu. Te trudne lata w rodzinnym mieście, Kielcach, stały się tłem dla jego pierwszych, choć wymuszonych, doświadczeń związanych z walką o wolność i niepodległość. To właśnie w tym burzliwym okresie zaczął kształtować się jego charakter – silny, odważny i gotowy do poświęceń.
Konspiracja i wojenne przeżycia Gołasa
Okres II wojny światowej był dla młodego Wiesława Gołasa czasem głębokiego zaangażowania w sprawy narodowe. Działał aktywnie w Szarych Szeregach, przyjmując pseudonim „Wilk”. Jego konspiracyjna działalność obejmowała udział w licznych akcjach, które miały na celu wsparcie polskiego ruchu oporu. Niestety, jego zaangażowanie nie pozostało niezauważone przez okupanta. Został aresztowany przez Gestapo, co wiązało się z brutalnym śledztwem. Co szczególnie wstrząsające, trafił do celi, w której wcześniej więziony był jego ojciec. Te traumatyczne przeżycia, choć bolesne, hartowały jego ducha i wzmacniały poczucie obowiązku wobec ojczyzny, kształtując go jako człowieka o niezwykłej sile wewnętrznej.
Historia kariery Wiesława Gołasa
Po zakończeniu wojny, Wiesław Gołas wkroczył na drogę, która miała przynieść mu zasłużoną sławę. Jego droga artystyczna była równie bogata i zróżnicowana, jak jego wczesne doświadczenia życiowe. Od debiutu na deskach teatralnych po kreowanie niezapomnianych postaci na ekranie, każdy etap jego kariery był świadectwem jego wszechstronności i niezwykłego talentu.
Debiut i rozwój aktorski
Po wojnie, w 1954 roku, Wiesław Gołas ukończył prestiżową Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie. Jego akademickie przygotowanie stanowiło solidną podstawę do dalszego rozwoju kariery. Swoje pierwsze kroki na scenie stawiał w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze, gdzie zdobywał cenne doświadczenie i szlifował swój warsztat aktorski. Następnie, w latach 1955–1985, był związany z Teatrem Dramatycznym w Warszawie, a od 1985 do 1992 roku występował na deskach Teatru Polskiego w stolicy. Te lata wypełnione były intensywną pracą, doskonaleniem rzemiosła i budowaniem repertuaru, który pozwolił mu zaprezentować pełnię swoich możliwości.
Ikona polskiego kina i teatru
Wiesław Gołas stał się postacią niezwykle rozpoznawalną i uwielbianą przez polską publiczność. Jego obecność na ekranie i scenie zawsze gwarantowała wysoki poziom artystyczny i emocjonalne zaangażowanie. Był aktorem, który potrafił wcielić się w postacie o różnym charakterze – od bohaterskich, po komediowe, zawsze pozostawiając po sobie silne wrażenie. Jego dorobek filmowy i teatralny jest dowodem na to, jak ważną rolę odegrał w kształtowaniu polskiego kina i teatru, stając się prawdziwą ikoną, której nazwisko na zawsze zapisało się w historii kultury.
Rola Wiesława Gołasa w kabarecie
Nieodłącznym elementem kariery Wiesława Gołasa była jego aktywność w świecie kabaretu. Był jednym z twórców „Kabaretu Koń”, a także udzielał się w legendarnych „Kabarecie Starszych Panów” i „Kabarecie Dudek”. Jego udział w tych formacjach artystycznych podkreślał jego wszechstronność i umiejętność odnalezienia się w różnorodnych gatunkach. Występy kabaretowe pozwalały mu na bezpośredni kontakt z publicznością, prezentację swojego poczucia humoru i błyskotliwego dowcipu, co dodatkowo umacniało jego pozycję jako wszechstronnego artysty.
Najwybitniejsze kreacje Wiesława Gołasa
Styl aktorski Wiesława Gołasa cechowała naturalność, głębia emocjonalna i niezwykła łatwość w przechodzeniu między różnymi tonacjami. Potrafił przykuć uwagę widza już od pierwszych sekund pojawienia się na ekranie, tworząc postacie, które na długo pozostawały w pamięci. Jego kreacje to nie tylko role, ale całe historie opowiedziane z pasją i autentycznością.
Pamiętne role filmowe i serialowe
Filmografia Wiesława Gołasa jest imponująca i obejmuje dziesiątki ról filmowych i telewizyjnych. Jest powszechnie pamiętany za swoje wybitne kreacje w takich produkcjach jak „Czterech pancernych i psie”, gdzie wcielił się w postać Tomka Czereśniaka, jednego z najbardziej lubianych bohaterów serialowych. Inne niezapomniane role to między innymi Ogniomistrz Kaleń w „Ogniomistrzu Kaleń”, Stefan Czarniecki w „Potopie”, Maćko Borkowic w „Kazimierzu Wielkim”, Wiesław Karpiel w kultowej komedii „Poszukiwany, poszukiwana” oraz Majewski w uwielbianych „Alternatywach 4”. Każda z tych ról, choć różna, była zagrana z charakterystycznym dla Gołasa zaangażowaniem i talentem, co przyniosło mu ogromne uznanie widzów i krytyków. W plebiscycie Filmwebu jego aktorskie dokonania uzyskały bardzo wysokie oceny, ze średnią 8,22 na podstawie ponad 8 milionów głosów, co świadczy o jego trwałej popularności.
Dubbing i piosenka aktorska
Talent Wiesława Gołasa wykraczał poza tradycyjne aktorstwo filmowe i teatralne. Z powodzeniem odnajdywał się również w dubbing, użyczając swojego głosu postaciom w zagranicznych produkcjach. Ponadto, dał się poznać jako utalentowany wykonawca piosenki aktorskiej. Szczególnie zapadła w pamięć jego interpretacja utworu „W Polskę idziemy” do muzyki Jerzego Wasowskiego i słów Wojciecha Młynarskiego, która stała się jego swoistym manifestem i symbolem patriotyzmu. Jego wszechstronność artystyczna sprawiała, że był ceniony w różnych obszarach kultury.
Życie prywatne i upamiętnienie Gołasa
Poza światłem reflektorów, Wiesław Gołas prowadził życie równie bogate, choć mniej publiczne. Jego życie prywatne było ważnym elementem jego tożsamości, a jego dziedzictwo jest pielęgnowane i upamiętniane.
Rodzina i bliscy
W życiu prywatnym Wiesław Gołas był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Elżbieta Szczepańska, z którą doczekał się córki Agnieszki. Po rozwodzie, drugą żoną aktora została Maria Krawczyk-Gołas. Rodzina i bliscy stanowili dla niego ważne wsparcie. Aktora, który zmarł 9 września 2021 roku w Warszawie, po przejściu dwóch udarów mózgu w latach 2020-2021 (wcześniej, w 2008 roku, przeszedł zawał serca), pochowano na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, jednym z najbardziej prestiżowych miejsc spoczynku w stolicy. Pamięć o nim jest żywa, o czym świadczą liczne odznaczenia, jakie otrzymał, w tym pośmiertnie Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski, Krzyż Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, oraz Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2016 roku powstał poświęcony mu film dokumentalny „Gołas absolutnie!”. Dodatkowo, w jego rodzinnym mieście Kielcach, jego postać jest upamiętniona popiersiem w Alei Sław, a od 2024 roku patronuje Dużej Scenie Kieleckiego Centrum Kultury.
